تنگی کانال نخاعی یک وضعیت پزشکی است که با باریک شدن کانال نخاعی مشخص می شود که بر نخاع و اعصاب فشار وارد می کند. این باریک شدن می تواند در نواحی مختلف ستون فقرات، از جمله ستون فقرات گردنی (گردن)، قفسه سینه (بالایی پشت)، یا کمر رخ دهد. همانطور که کانال نخاعی باریک می شود، می تواند منجر به علائم و اختلالات مختلفی شود. ستون فقرات که به عنوان ستون مهره نیز شناخته می شود از یک سری استخوان به نام مهره تشکیل شده است. این مهره‌ها طناب نخاعی را که دسته‌ای از اعصاب است که از کانالی در مرکز مهره‌ها به نام کانال نخاعی عبور می‌کند، محصور کرده و از آن محافظت می‌کنند. نخاع مغز را به بقیه بدن متصل می کند و وظیفه انتقال سیگنال های عصبی را بر عهده دارد.
بین هر جفت مهره، روزنه های کوچکی به نام سوراخ بین مهره ای وجود دارد که ریشه های عصبی از طریق آن از کانال نخاع خارج شده و به قسمت های مختلف بدن امتداد می یابند. کانال نخاعی و سوراخ های بین مهره ای فضای کافی را برای عملکرد صحیح نخاع و ریشه های عصبی فراهم می کند.
درمان تنگی کانال نخاعی با فیزیوتراپی بهترین روش درمان غیرجراحی است که در کلینیک فیزیوتراپی آیتن در شریعتی تهران ارائه می شود.
دلایل تنگی کانال نخاعی
تغییرات مرتبط با افزایش سن: شایع ترین علت تنگی کانال نخاعی روند طبیعی پیری است. با گذشت زمان، ساختارهای ستون فقرات، مانند دیسک های بین مهره‌ای، رباط ها و استخوان ها دچار تغییرات دژنراتیو می شوند که منجر به باریک شدن کانال نخاعی می شود. این فرسودگی می تواند شامل ایجاد آرتروز، خارهای استخوانی (استئوفیت ها) یا رباط های ضخیم باشد.
فتق دیسک: زمانی که دیسک‌های بین مهره‌ای که به عنوان بالشتک بین مهره‌ها عمل می‌کنند، تحلیل می‌روند یا آسیب می‌بینند، می‌توانند برآمدگی یا فتق داشته باشند که باعث فشار بر نخاع یا ریشه‌های عصبی می‌شود و به تنگی نخاع کمک می‌کند.
صدمات ستون فقرات: اگر آسیب منجر به جابجایی یا ناهماهنگی ساختارهای ستون فقرات شود، حوادث ضربه ای مانند شکستگی، دررفتگی یا رگ به رگ شدن شدید می تواند منجر به تنگی ستون فقرات شود.
شرایط مادرزادی: برخی از افراد ممکن است با کانال نخاعی کوچکتر یا ناهنجاری های ساختاری به دنیا بیایند که آنها را مستعد تنگی کانال نخاعی می کند.
سایر دلایل
تومورها یا کیست ها: رشد غیرطبیعی مانند تومور یا کیست در داخل یا نزدیک کانال نخاعی می تواند طناب نخاعی یا ریشه های عصبی را تحت فشار قرار دهد و باعث تنگی شود.
بیماری پاژه: این بیماری نادر باعث رشد غیرطبیعی استخوان می شود و اگر مهره ها را تحت تاثیر قرار دهد می تواند منجر به تنگی کانال نخاعی شود.
عوامل دیگر: برخی شرایط پزشکی مانند آرتریت روماتوئید، رباط های ضخیم یا اختلالات رسوب کلسیم می توانند در ایجاد تنگی نخاعی نقش داشته باشند.
علائم تنگی کانال نخاعی
علائم تنگی نخاع بسته به محل و شدت تنگی می تواند متفاوت باشد. برخی از علائم و نشانه های رایج عبارتند از:
کمردرد یکی از علائم رایج تنگی نخاع است، صرف نظر از ناحیه آسیب دیده. درد می‌تواند مبهم، دردناک یا تیز باشد و ممکن است به نواحی دیگر بدن سرایت کند. به عنوان مثال، تنگی کمر می تواند باعث دردی شود که از ناحیه کمر به باسن، ران ها و پاها کشیده می شود.
بی حسی و سوزن سوزن شدن: فشار روی نخاع یا ریشه های عصبی می تواند منجر به احساس بی حسی، گزگز، یا احساس “سوزن سوزن شدن” شود. این احساسات معمولاً در اندام‌هایی رخ می‌دهند که توسط اعصاب آسیب‌دیده تامین می‌شوند. در تنگی کمر، بی حسی و گزگز ممکن است در پاها و پاها احساس شود، در حالی که در تنگی دهانه رحم، ممکن است بازوها و دست ها را تحت تاثیر قرار دهند.
ضعف: تنگی ستون فقرات می تواند باعث ضعف عضلانی در نواحی آسیب دیده شود. ضعف ممکن است به صورت مشکل در بلند کردن اجسام، تلو تلو خوردن در حین راه رفتن، یا احساس کلی کاهش قدرت در اندام ها ظاهر شود.
دیگر علائم تنگی کانال نخاعی
از دست دادن تعادل یا هماهنگی: در موارد شدیدتر، تنگی ستون فقرات می تواند تعادل و هماهنگی را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به حرکات ناپایدار یا مشکل در مهارت های حرکتی.
درد انتشاری: علاوه بر کمردرد موضعی، تنگی نخاعی می‌تواند باعث ایجاد درد تشعشعی شود که مسیر اعصاب آسیب‌دیده را دنبال می‌کند. به عنوان مثال، تنگی کانال نخاعی گردن می تواند باعث دردی شود که به شانه ها، بازوها و دست ها می رسد.
لنگش نوروژنیک: این اصطلاح به علامت مشخصه تنگی کمر اشاره دارد که در آن درد، بی حسی یا ضعف در پاها با راه رفتن یا ایستادن طولانی مدت تحریک یا بدتر می شود. این علائم هنگام نشستن یا خم شدن به جلو بهبود می یابند که فشار روی نخاع یا ریشه های عصبی را کاهش می دهد.
شدت علائم می تواند به طور گسترده ای متفاوت باشد، به طوری که برخی از افراد ناراحتی خفیف را تجربه می کنند و برخی دیگر با محدودیت های قابل توجهی در فعالیت های روزانه خود مواجه می شوند.
درمان تنگی کانال نخاعی با فیزیوتراپی
هدف کلی فیزیوتراپیست شما این است که به شما کمک کند در فعالیت های روزانه و نقش های زندگی خود شرکت کنید. او یک برنامه درمانی را بر اساس یافته های ارزیابی و اهداف شخصی شما طراحی خواهد کرد. برنامه درمانی احتمالاً ترکیبی از تمرینات خواهد بود.
فیزیوتراپ شما یک برنامه درمانی تخصصی طراحی خواهد کرد تا نیازها و اهداف منحصر به فرد شما را برآورده کند. برنامه شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
حرکت ملایم: فیزیوتراپیست شما ممکن است حرکات خاصی را برای کمک به برداشتن فشار از ریشه عصبی به شما آموزش دهد که می تواند به کاهش درد کمک کند.
تمرینات کششی و دامنه حرکتی: شما ممکن است تمرینات خاصی را برای بهبود تحرک در مفاصل و عضلات ستون فقرات و اندام های خود یاد بگیرید. بهبود حرکت در مفصل اغلب کلید تسکین درد است.
تمرینات تقویتی: عضلات قوی تنه (شکم و پشت) از مفاصل ستون فقرات شما پشتیبانی می کنند و عضلات قوی بازو و پا کمک می کنند تا بخشی از بار کاری از روی مفاصل ستون فقرات شما برداشته شود.
ورزش هوازی: ممکن است حرکات ورزشی هوازی را یاد بگیرید تا تحمل خود را برای فعالیت هایی که ممکن است تحت تأثیر تنگی ستون فقرات قرار گرفته اند، مانند پیاده روی، افزایش دهید.
سایر رویکردهای فیزیوتراپی
فیزیوتراپیست شما ممکن است تصمیم بگیرد از ترکیبی از درمان های دیگر نیز استفاده کند، از جمله:
درمان دستی: فیزیوتراپ شما ممکن است برای بهبود تحرک مفاصل سفت که ممکن است به علائم شما کمک کند، درمان دستی (دستی) مانند ماساژ انجام دهد.
استفاده از تجهیزات: فیزیوتراپیست شما ممکن است استفاده از تجهیزات توانبخشی را تجویز کند – مانند یک وسیله مهار مخصوص که به تردمیل متصل می شود تا به کاهش فشار روی اعصاب نخاعی در حین راه رفتن کمک کند.
آموزش وضعیتی: ممکن است یاد بگیرید که با ایجاد تغییرات ساده در نحوه ایستادن، راه رفتن و نشستن خود، فشار روی اعصاب را کاهش دهید.
بیشتر بخوانید :
