بی اختیاری مدفوع وضعیتی است که با ناتوانی در کنترل حرکات روده مشخص می شود و منجر به دفع غیر ارادی مدفوع می شود. می تواند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد و باعث خجالت، انزوای اجتماعی و ناراحتی عاطفی شود. درک علل و گزینه های درمانی بی اختیاری مدفوع برای مدیریت و بهبود وضعیت ضروری است.
علل بی اختیاری مدفوع
ضعف عضلانی: ضعف در عضلات کنترل کننده حرکات روده که به عضلات اسفنکتر معروف هستند، می تواند منجر به بی اختیاری شود. این ضعف می تواند ناشی از عواملی مانند زایمان، افزایش سن، آسیب عصبی یا برخی شرایط پزشکی باشد.
آسیب عصبی: آسیب به اعصابی که رکتوم و مقعد را کنترل می کنند می تواند عملکرد طبیعی این ماهیچه ها را مختل کند و منجر به بی اختیاری مدفوع شود. آسیب عصبی می تواند ناشی از شرایطی مانند دیابت، سکته مغزی ، ام اس یا آسیب نخاعی باشد.
یبوست مزمن: یبوست طولانی مدت می‌تواند عضلات راست روده و مقعد را کشیده و ضعیف کند، نگه داشتن مدفوع را دشوار کرده و منجر به بی اختیاری مدفوع می‌شود.
افتادگی رکتوم: افتادگی رکتوم زمانی رخ می دهد که راست روده از مقعد بیرون زده و باعث از دست دادن حس و کنترل حرکات روده می شود که می تواند منجر به بی اختیاری مدفوع شود.
جراحی: برخی از روش‌های جراحی در ناحیه لگن، مانند هموروئید یا سرطان رکتوم، می‌تواند به عضلات و اعصاب مسئول کنترل روده آسیب برساند و منجر به بی‌اختیاری مدفوع شود.
اسهال: اسهال مزمن می تواند رکتوم را تحریک کند و منجر به التهاب و آسیب به ماهیچه ها و اعصابی شود که حرکات روده را کنترل می کنند و در نتیجه بی اختیاری مدفوع ایجاد می شود.
اختلال عملکرد کف لگن: اختلال در عملکرد عضلات کف لگن، که از رکتوم و مقعد حمایت می کنند، می تواند به بی اختیاری مدفوع کمک کند. ضعف، سفتی یا مشکلات هماهنگی در این عضلات می تواند کنترل روده را مختل کند.
درمان بی اختیاری مدفوع با فیزیوتراپی کف لگن
فیزیوتراپی کف لگن که به عنوان توانبخشی کف لگن نیز شناخته می شود، یک روش درمانی غیرتهاجمی و موثر برای بی اختیاری مدفوع است. بر تقویت و بازآموزی عضلات کف لگن برای بهبود کنترل روده و کاهش علائم بی اختیاری تمرکز دارد.
یک ارزیابی جامع توسط فیزیوتراپیست کف لگن برای ارزیابی قدرت، هماهنگی و استقامت عضلات کف لگن، و همچنین شناسایی نقاط ضعف یا اختلال در بی اختیاری مدفوع انجام می شود.
فیزیوتراپی کف لگن معمولاً شامل تمرینات هدفمند برای تقویت عضلات کف لگن است. این تمرینات که به نام Kegels شناخته می شوند، به بهبود تون ماهیچه ها و کنترل در ناحیه لگن کمک می کنند و توانایی نگه داشتن و رهاسازی موثر مدفوع را افزایش می دهند.
بیوفیدبک تکنیکی است که در فیزیوتراپی کف لگن برای ارائه بازخورد بصری یا شنیداری در زمان واقعی در مورد فعالیت ماهیچه ای استفاده می شود. با نظارت بر انقباضات عضلانی در طول تمرین، افراد می توانند یاد بگیرند که عضلات کف لگن خود را بهتر کنترل کنند و عملکرد روده را بهبود بخشند.
فیزیوتراپیست‌های کف لگن ممکن است استراتژی‌های رفتاری را برای کمک به مدیریت بی‌اختیاری مدفوع توصیه کنند، مانند اصلاح رژیم غذایی، تکنیک‌های تمرین روده، و ایجاد یک روال منظم توالت برای ارتقای منظم بودن روده.
سایر راهکارهای فیزیوتراپی
در برخی موارد، فیزیوتراپی کف لگن ممکن است شامل استفاده از دستگاه های تحریک الکتریکی برای کمک به فعال سازی و تقویت عضلات کف لگن باشد. این دستگاه‌ها تکانه‌های الکتریکی سطح پایینی را به عضلات می‌رسانند، انقباضات عضلانی را افزایش می‌دهند و تون را بهبود می‌بخشند.
تکنیک‌های عملی، مانند ماساژ و رهاسازی میوفاشیال، ممکن است در فیزیوتراپی کف لگن برای رفع گرفتگی عضلات، نقاط ماشه‌ای یا بافت اسکار که می‌توانند به بی اختیاری مدفوع کمک کنند، استفاده شوند.
فیزیوتراپیست های کف لگن در مورد عادات مناسب روده، وضعیت بدنی و اصلاح شیوه زندگی برای حمایت از سلامت کلی لگن و بهبود کنترل روده، آموزش و مشاوره ارائه می دهند.
