بهترین درمان واژینیسموس با توجه به نوع مشکل ، شدت آن و دیگر شرایط با روشهای مختلفی انجام می گیرد. سلامت جنسی یک جنبه مهم اما اغلب نادیده گرفته شده از کیفیت زندگی است. واژینیسموس وضعیتی است که در آن عضلات واژن به طور غیرارادی سفت می شوند و دخول را دردناک یا حتی غیرممکن می کنند. این وضعیت می تواند در حین مقاربت، معاینات پزشکی و یا حتی هنگام قرار دادن تامپون رخ دهد. برخلاف سایر شرایطی که باعث درد واژن می شوند، واژینیسموس به دلیل یک ناهنجاری فیزیکی نیست، بلکه یک واکنش عضلانی انعکاسی است. بهترین درمان واژینیسموس با هدف کمک به زنان برای غلبه بر این مشکل و داشتن زندگی رضایت بخش تر توسط متخصصان فیزیوتراپی کف لگن ما در مرکز فیزیوتراپی آیتن در شریعتی ارائه می شود.
این عارضه زنان در هر سنی را تحت تاثیر قرار می دهد و می تواند در هر مرحله از زندگی ایجاد شود. برخی از زنان از اولین تلاش خود برای مقاربت آن را تجربه می کنند، در حالی که برخی دیگر به دلیل ضربه، استرس یا مسائل پزشکی بعداً دچار آن می شوند. صرف نظر از اینکه چه زمانی رخ می دهد، واژینیسموس می تواند از نظر جسمی و روحی ناراحت کننده باشد. بهترین درمان واژینیسموس می تواند مشکلات و عوارض ناشی از این وضعیت را به حداقل برساند.
شایع ترین علائم واژینیسموس عبارتند از:
- احساس درد یا سوزش در حین مقاربت
- اسپاسم عضلانی غیر ارادی در دیواره های واژن
- مشکل در قرار دادن تامپون یا انجام معاینات پزشکی
- ترس از دخول منجر به اجتناب از فعالیت جنسی می شود
- پریشانی عاطفی، خجالت یا کشمکش های رابطه ای
انواع واژینیسموس
1. واژینیسموس اولیه
این زمانی اتفاق می افتد که یک زن همیشه درد یا ناتوانی در دخول واژن را تجربه کرده باشد. اغلب در اولین تلاش برای مقاربت یا هنگام تلاش برای استفاده از تامپون برای اولین بار کشف می شود. بسیاری از زنان مبتلا به واژینیسموس اولیه به دلیل سفت شدن شدید عضلات، انجام معاینه زنان را غیرممکن می دانند.
2. واژینیسموس ثانویه
واژینیسموس ثانویه پس از اینکه یک زن قبلاً دخول واژینال بدون درد داشته است ایجاد می شود. این می تواند در اثر ضربه، ناراحتی عاطفی، عفونت، جراحی، زایمان یا یائسگی ایجاد شود. برخلاف واژینیسموس اولیه، زنان مبتلا به واژینیسموس ثانویه در گذشته مقاربت طبیعی داشته اند اما به طور ناگهانی دچار درد و سفتی می شوند.
علل واژینیسموس
علت دقیق واژینیسموس در افراد مختلف متفاوت است. اغلب ترکیبی از عوامل روانی، عاطفی و فیزیکی است.
عوامل روانی:
ترس از درد در هنگام مقاربت
اضطراب و استرس
باورهای منفی در مورد رابطه جنسی (اغلب به دلیل آموزه های سخت فرهنگی یا مذهبی)
آسیب یا سوء استفاده جنسی در گذشته
عوامل فیزیکی:
عفونت یا التهاب واژن
تغییرات هورمونی (مانند یائسگی)
آسیب های مربوط به زایمان
جراحی لگن یا شرایط پزشکی
ترومای گذشته:
زنانی که آزار جنسی، تجاوز یا یک روش پزشکی دردناک را تجربه کرده‌اند ممکن است به واژینیسموس به عنوان یک واکنش محافظتی مبتلا شوند. بدن ناخودآگاه سفت می شود تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.
بهترین درمان واژینیسموس
1. درمان و مشاوره
درمان شناختی-رفتاری (CBT) می تواند به رفع باورهای منفی در مورد رابطه جنسی کمک کند.
سکس درمانی می تواند به زوج ها کمک کند تا مشکلات صمیمیت را حل کنند.
تروما درمانی برای کسانی که در گذشته تجربه سوء استفاده دارند مفید است.
2. تمرینات کف لگن
تمرینات کگل می تواند به افزایش توانایی برای کنترل عضلات واژن کمک کند.
تکنیک های حساسیت زدایی تدریجی را آموزش می دهند.
3. درمان های پزشکی
گشادکننده های واژن به تمرین عضلات برای شل شدن کمک می کنند.
تزریق بوتاکس ممکن است در موارد شدید برای کاهش اسپاسم عضلانی استفاده شود.
روان کننده ها و کرم های بی حس کننده می توانند ناراحتی را کاهش دهند.
فیزیوتراپی و تمرینات به عنوان بهترین درمان واژینیسموس
یکی از موثرترین راه‌ها برای درمان واژینیسموس از طریق تمرینات هدفمند است که به آرامش و تقویت عضلات کف لگن کمک می‌کند. این تمرینات برای کاهش انقباضات غیرارادی عضلات طراحی شده اند و به مرور زمان نفوذ در واژن را راحت تر می کنند.
1. تمرینات کگل
تمرینات کگل بر روی عضلات کف لگن تمرکز دارند که نقش مهمی در سفت شدن واژن و آرامش دارند.
نحوه انجام تمرینات کگل:
با متوقف کردن جریان ادرار در وسط جریان، عضلات مناسب را پیدا کنید.
پس از شناسایی، این عضلات را به مدت 5 ثانیه منقبض کنید، سپس به مدت 5 ثانیه شل کنید.
این روند را 10 تا 15 بار در یک جلسه تکرار کنید و سه جلسه در روز انجام دهید.
تمرینات کگل کنترل عضلانی را بهبود می بخشد و به زنان اجازه می دهد در صورت نیاز عضلات لگن خود را شل کنند.
2. دیلاتور تراپی
گشادکننده‌های واژن ابزارهای پزشکی هستند که به زنان کمک می‌کنند تا به تدریج نفوذ را به صورت کنترل‌شده و بدون درد انجام دهند.
مراحل استفاده از دیلاتور واژن:
با استفاده از مقدار زیادی روان کننده با کوچکترین دیلاتور شروع کنید.
آن را به آرامی با تمرکز بر تنفس آهسته و آرامش وارد کنید.
قبل از برداشتن آن را به مدت 5 تا 10 دقیقه در محل نگه دارید.
با افزایش راحتی، به مرور زمان به سمت گشادکننده‌های بزرگتر پیشرفت کنید.
این رویکرد گام به گام به حساسیت زدایی عضلات واژن کمک می کند و نفوذ را آسان تر می کند.
3. تنفس عمیق و تکنیک های آرامش بخش
تنش اغلب واژینیسموس را بدتر می کند. تمرین تنفس عمیق، مدیتیشن و تمرکز حواس به عنوان یکی از ارکان بهترین برنامه درمان واژینیسموس می تواند به زنان کمک کند تا بدن خود را برای حفظ آرامش آماده کند.
نحوه تمرین تنفس عمیق:
در فضایی آرام بنشینید یا دراز بکشید.
به مدت چهار ثانیه از طریق بینی عمیق نفس بکشید.
نفس را چهار ثانیه نگه دارید.
به مدت شش ثانیه به آرامی از طریق دهان بازدم کنید.
تمرین روزانه به کاهش اضطراب و تنش عضلانی مرتبط با واژینیسموس کمک می کند.
سوالات متداول
1. آیا واژینیسموس خود به خود از بین می رود؟
در برخی موارد، واژینیسموس خفیف ممکن است با گذشت زمان بهبود یابد، اما بیشتر زنان برای غلبه بر آن به درمان نیاز دارند.
2. آیا واژینیسموس یک بیماری مادام العمر است؟
خیر، واژینیسموس بسیار قابل درمان است و بیشتر زنان با رویکرد صحیح بهبود می یابند.
3. آیا واژینیسموس می تواند بر بارداری تأثیر بگذارد؟
در حالی که واژینیسموس می تواند لقاح را چالش برانگیز کند، بسیاری از زنان پس از درمان با موفقیت باردار می شوند.
4. آیا داروهایی برای واژینیسموس وجود دارد؟
هیچ داروی خاصی وجود ندارد، اما شل کننده های عضلانی، کرم های بی حس کننده و گاهی اوقات تزریق بوتاکس می تواند کمک کننده باشد.
5. بهبودی از واژینیسموس چقدر طول می کشد؟
زمان بهبودی متفاوت است، اما با درمان مداوم، بسیاری از زنان در عرض چند ماه شاهد بهبود قابل توجهی هستند.
