تنگی کانال مچ دست – فیزیوتراپی در درمان تنگی کانال مچ دست

تنگی کانال مچ دست یا همان سندرم تونل کارپال (CTS) یک بیماری شایع است که باعث بی حسی، سوزن سوزن شدن، ضعف یا درد در دست و انگشتان می شود. تنگی کانال مچ دست یا همان سندرم تونل کارپال زمانی رخ می‌دهد که عصب میانی که از ساعد به سمت دست کشیده می‌شود، هنگام عبور از یک راه باریک در مچ دست که تونل کارپال نامیده می‌شود، فشرده می‌شود.

تونل کارپال یک گذرگاه استخوانی در مچ دست است که توسط استخوان های مچ دست در پایین و رباط کارپال عرضی در بالا تشکیل می شود. عصب میانی به همراه تاندون هایی که انگشتان شما را خم می کنند از این تونل عبور می کند. عصب میانی به شست، انگشت اشاره، انگشت میانی و بخشی از انگشت حلقه حس می کند. همچنین ماهیچه های پایه شست را کنترل می کند.

علل تنگی کانال مچ دست

سندرم تونل کارپال ناشی از هر چیزی است که باعث افزایش فشار در داخل تونل کارپال شده و عصب میانی را تحت فشار قرار دهد. این می تواند به دلیل عوامل مختلفی باشد، از جمله:

عوامل تشریحی: برخی از افراد دارای تونل کارپال کوچکتری نسبت به دیگران هستند که این امر آنها را مستعدتر در برابر فشار عصبی می کند.
حرکات تکراری دست: فعالیت‌ هایی که شامل حرکات مکرر دست و مچ می‌شود، مانند تایپ کردن، استفاده از ماوس کامپیوتر یا کار بر روی خط مونتاژ، می‌تواند تاندون‌ ها را تحریک کرده و باعث تورم آن‌ ها شود و به عصب میانی فشار وارد کند و خطر تنگی کانال مچ دست را افزایش دهد.
آسیب مچ دست: آسیب قبلی مچ دست، مانند شکستگی یا رگ به رگ شدن، می تواند تونل کارپال را باریک کند یا باعث التهاب شود و منجر به فشردگی عصب شود.
شرایط پزشکی: برخی شرایط پزشکی مانند آرتریت روماتوئید، دیابت و کم کاری تیروئید می توانند خطر ابتلا به سندرم تونل کارپال را افزایش دهند.
تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران بارداری یا یائسگی می تواند باعث احتباس مایعات شود که می تواند منجر به تورم در تونل کارپال شود و تنگی کانال مچ دست شود.
چاقی: اضافه وزن یا چاقی می تواند خطر ابتلا به سندرم تونل کارپال را به دلیل افزایش فشار روی اعصاب افزایش دهد.

علائم تنگی کانال مچ دست

علائم سندرم تونل کارپال معمولاً به تدریج ایجاد می شود و با گذشت زمان بدتر می شود. آنها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

بی حسی یا سوزن سوزن شدن: این شایع ترین علامت است و معمولاً شست، انگشت اشاره، انگشت میانی و بخشی از انگشت حلقه را درگیر می کند.
درد: درد ناشی از تنگی کانال مچ دست ممکن است در مچ دست، دست یا ساعد احساس شود و ممکن است به بالای بازو منتشر شود.
ضعف: ضعف در دست، به ویژه در انگشت شست، می تواند گرفتن اشیا یا انجام کارهای حرکتی ظریف را دشوار کند.
احساس سوزش: برخی افراد احساس سوزش در انگشتان دست دارند.
علائم شبانه: علائم اغلب در شب بدتر می شوند و ممکن است شما را از خواب بیدار کنند.
ضعف و مشکل در انجام فعالیت ها: ممکن است اشیاء را رها کنید یا در کارهایی که نیاز به مهارت های حرکتی ظریف دارند مشکل داشته باشید.

تشخیص سندرم تونل کارپال

تنگی کانال مچ دست بر اساس علائم شما، معاینه فیزیکی و مطالعات هدایت عصبی تشخیص داده می شود.

معاینه فیزیکی: پزشک دست و مچ شما را معاینه می کند و ممکن است آزمایشاتی را برای ارزیابی حس، قدرت و دامنه حرکتی شما انجام دهد.
مطالعات هدایت عصبی: این آزمایش‌ها سرعت تکانه‌های عصبی را در دست و مچ شما اندازه‌گیری می‌کنند. آنها می توانند به تعیین اینکه آیا عصب مدیان تحت فشار است یا خیر کمک کنند.

روشهای درمان تنگی کانال مچ دست

هدف درمان سندرم تونل کارپ، تسکین درد و سایر علائم و جلوگیری از آسیب بیشتر عصبی است. گزینه های درمانی عبارتند از:

استراحت: اجتناب از فعالیت هایی که علائم شما را تشدید می کند می تواند به کاهش التهاب و فشار روی عصب کمک کند.
آتل زدن: استفاده از آتل مچ دست در شب می تواند به نگه داشتن مچ دست در وضعیت خنثی و کاهش فشار روی عصب کمک کند.
داروها: مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای مسکن قوی‌تر یا تزریق کورتیکواستروئید را برای کاهش التهاب در تونل کارپال تجویز کند.
توانبخشی: کاردرمانی یا فیزیوتراپی می تواند تمریناتی را به شما آموزش دهد تا قدرت و انعطاف پذیری دست و مچ دست شما را بهبود بخشد.
جراحی: در موارد شدید، ممکن است جراحی برای آزاد کردن رباط کارپال عرضی و ایجاد فضای بیشتری برای عصب مدیان لازم باشد.

نقش فیزیوتراپی در درمان تنگی کانال مچ دست

فیزیوتراپی نقش مهمی در درمان سندرم تونل کارپال (CTS) دارد، وضعیتی که با فشرده سازی عصب مدیان در مچ دست مشخص می شود. در اینجا به این صورت است:

تسکین درد: فیزیوتراپیست ها از تکنیک های مختلفی مانند درمان دستی، تمرینات سر خوردن عصبی و روش هایی مانند اولتراسوند برای کاهش درد و ناراحتی استفاده می کنند.

بهبود تحرک: تمرینات کششی و تقویتی باعث افزایش انعطاف پذیری و قدرت عضلات و تاندون های مچ دست و دست می شود.

کاهش التهاب: روش هایی مانند یخ درمانی و تحریک الکتریکی به کاهش تورم و التهاب در ناحیه تونل کارپال کمک می کند.

عملکرد پیشرفته: تمرین عملکردی بر بهبود توانایی انجام فعالیت های روزانه بدون درد یا محدودیت تمرکز دارد.

در اینجا چند تکنیک خاص مورد استفاده در فیزیوتراپی برای تنگی کانال مچ دست آورده شده است:

درمان دستی: تکنیک‌های عملی برای کاهش درد و افزایش تحرک. این شامل تحرک بافت نرم، تحرک مفصل و سر خوردن عصب است.

تمرینات درمانی: تمرینات کششی و تقویتی برای مچ دست، دست و ساعد. به عنوان مثال می توان به کشش های خم کننده و اکستانسور مچ دست و تمرینات سر خوردن عصب اشاره کرد.

روش‌ها: درمان‌هایی مانند اولتراسوند درمانی، TENS و لیزر درمانی برای کاهش درد، التهاب و بهبود بافت.

اهداف درمان فیزیوتراپی

مدیریت علائم: کاهش درد، بی حسی و گزگز.
بازیابی عملکردی: بازیابی عملکرد طبیعی دست و مچ.
جلوگیری از عود: اجرای تنظیمات ارگونومیک و شیوه های مراقبت از خود.

روشهای پیشگیری

چندین کار وجود دارد که می توانید برای جلوگیری از تنگی کانال مچ دست انجام دهید:

استراحت کنید: اگر برای مدت طولانی با دستان خود کار می کنید، استراحت های مکرر برای استراحت دادن به دست ها و مچ های خود داشته باشید.
حفظ وضعیت بدنی خوب: وضعیت بدنی خوب می تواند به کاهش فشار روی مچ دست و دست کمک کند.
از ارگونومی مناسب استفاده کنید: مطمئن شوید که فضای کاری شما به صورت ارگونومیک تنظیم شده است تا فشار وارده به دست ها و مچ دست شما به حداقل برسد.
از حرکات تکراری پرهیز کنید: سعی کنید از فعالیت هایی که شامل حرکات مکرر دست و مچ است خودداری کنید. اگر باید کارهای تکراری انجام دهید، استراحت های مکرر داشته باشید و از تکنیک های مناسب استفاده کنید.
وزن مناسب را حفظ کنید: اضافه وزن یا چاقی می تواند خطر ابتلا به تنگی کانال مچ دست را افزایش دهد.