فیزیوتراپی کف لگن ، شکل تخصصی فیزیوتراپی است که بر روی عضلات، رباط ها و بافت های همبند کف لگن تمرکز دارد. کف لگن گروهی از عضلات است که در پایه لگن قرار دارند و از اندام های لگنی از جمله مثانه، رحم و راست روده حمایت می کنند.
فیزیوتراپی کف لگن شامل ارزیابی، درمان و مدیریت شرایط مختلفی است که بر عضلات کف لگن تأثیر می گذارد. این شرایط می تواند شامل درد لگن، بی اختیاری ادرار، بی اختیاری مدفوع، افتادگی اندام لگن، ضعف یا سفتی عضلات کف لگن، اختلال عملکرد جنسی، و مشکلات اسکلتی عضلانی قبل و بعد از زایمان باشد.
اولین قدم در فیزیوتراپی کف لگن، ارزیابی است. در طی ارزیابی اولیه، فیزیوتراپیست کف لگن تاریخچه مفصلی از علائم، سابقه پزشکی و هر گونه فاکتور سبک زندگی مربوطه را از بیمار می گیرد. آنها همچنین ممکن است یک معاینه فیزیکی انجام دهند که می تواند شامل تکنیک های ارزیابی داخلی و خارجی باشد. معاینه داخلی برای ارزیابی قدرت، تون و هماهنگی عضلات کف لگن انجام می شود. این معاینه معمولاً با رضایت بیمار و در محیطی راحت و محترمانه انجام می شود.
بر اساس یافته های ارزیابی، فیزیوتراپیست کف لگن یک برنامه درمانی فردی ایجاد می‌کند. برنامه درمانی ممکن است شامل ترکیبی از تکنیک های درمان دستی، تجویز ورزش، آموزش و استراتژی های رفتاری باشد.
تکنیک های فیزیوتراپی کف لگن
تکنیک های درمان دستی مورد استفاده در فیزیوتراپی کف لگن ممکن است شامل تکنیک های داخلی و خارجی باشد. تکنیک های داخلی شامل برای ارزیابی و درمان عضلات داخلی از طریق واژن یا راست روده است. این تکنیک ها می توانند به کاهش تنش عضلانی، بهبود هماهنگی ماهیچه ها و رفع نقاط محرک یا نواحی درد یا حساسیت کمک کنند. تکنیک های خارجی شامل اعمال فشار یا دستکاری ملایم فیزیوتراپیست بر روی عضلات و بافت های نرم کف لگن با استفاده از دست ها یا ابزارهای تخصصی است.
تجویز ورزش یکی از اجزای مهم فیزیوتراپی کف لگن است. فیزیوتراپیست بسته به نیازهای فردی بیمار، تمرینات خاصی را برای تقویت یا شل کردن عضلات کف لگن به بیمار آموزش می دهد. این تمرینات ممکن است شامل تمرینات کگل باشد که شامل انقباض و شل کردن عضلات کف لگن و همچنین سایر تمریناتی است که عضلات مرکزی، عضلات لگن و عضلات کمر را هدف قرار می دهد. فیزیوتراپیست بیمار را در انجام صحیح این تمرینات راهنمایی می کند و به مرور زمان تمرینات را به تدریج پیش می برد.
آموزش نقش حیاتی در فیزیوتراپی کف لگن دارد. به بیماران اطلاعاتی در مورد وضعیت خود، آناتومی و عملکرد کف لگن و راهکارهایی برای مدیریت علائم ارائه می شود. این آموزش به بیماران این امکان را می‌دهد تا نقش فعالی در درمان خود داشته باشند و تغییراتی در سبک زندگی انجام دهند که می‌تواند بر سلامت کف لگن تأثیر مثبت بگذارد.
سایر تکنیک ها
ممکن است راهبردهای رفتاری برای رسیدگی به علائم خاص توصیه شود. به عنوان مثال، در مورد بی اختیاری ادرار، فیزیوتراپیست ممکن است تکنیک های آموزش مثانه را برای کمک به بیمار در بازیابی کنترل عملکرد مثانه خود ارائه دهد. این تکنیک‌ها ممکن است شامل تخلیه به موقع، مدیریت مایعات و استراتژی‌هایی برای تقویت عضلات کف لگن در طول فعالیت‌هایی باشد که می‌تواند باعث نشت ادرار شود.
فیزیوتراپی کف لگن محدود به زنان نیست. مردان همچنین می توانند از فیزیوتراپی کف لگن، به ویژه در موارد بی اختیاری پس از پروستاتکتومی یا درد لگن، بهره مند شوند.
علاوه بر درمان مستقیم شرایط کف لگن، فیزیوتراپیست های کف لگن ممکن است با سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی مانند اورولوژیست ها، متخصصان زنان، جراحان کولورکتال و متخصصین زنان و زایمان همکاری کنند تا مراقبت های جامعی به بیماران ارائه دهند. آنها همچنین ممکن است از نزدیک با سایر اعضای تیم توانبخشی، مانند کاردرمانگران، برای رفع نیازهای عملکردی گسترده تر بیمار، همکاری کنند.
فیزیوتراپی کف لگن می تواند تاثیر قابل توجهی در بهبود کیفیت زندگی افرادی که دچار اختلال عملکرد کف لگن هستند، داشته باشد. با پرداختن به علل زمینه‌ای و ارائه مداخلات هدفمند، می‌تواند به کاهش درد، بهبود کنترل مثانه و روده، تقویت عملکرد جنسی و ارتقای سلامت کلی کف لگن کمک کند.
موارد کاربرد فیزیوتراپی کف لگن
فیزیوتراپی کف لگن برای رفع طیف گسترده ای از مشکلات مربوط به عضلات کف لگن و ساختارهای مرتبط استفاده می شود. در اینجا برخی از شرایط و مسائل رایجی که فیزیوتراپی کف لگن اغلب برای آنها استفاده می شود آورده شده است:
درد لگن: فیزیوتراپی کف لگن می تواند در مدیریت اشکال مختلف درد لگن، از جمله درد مزمن لگن، اسپاسم عضلات کف لگن، ولوودینیا (درد در ناحیه فرج) و درد همراه با اندومتریوز یا سیستیت بینابینی موثر باشد. هدف این درمان کاهش تنش عضلانی، بهبود هماهنگی عضلانی و رفع نقاط محرک یا مناطق درد در عضلات کف لگن است.
بی اختیاری ادرار: فیزیوتراپی کف لگن اغلب برای رفع بی اختیاری ادرار، که نشت غیر ارادی ادرار است، استفاده می شود. بی اختیاری ادراری استرسی (نشت در حین فعالیت بدنی یا فعالیت هایی مانند سرفه یا عطسه) و بی اختیاری ادرار فوری (اضطراب شدید و ناگهانی به دنبال نشت) هر دو می توانند از طریق تمرین عضلات کف لگن و تکنیک های بازآموزی مثانه کنترل شوند.
بی اختیاری مدفوع: فیزیوتراپی کف لگن می تواند برای افرادی که بی اختیاری مدفوع را تجربه می کنند، که ناتوانی در کنترل حرکات روده است، مفید باشد. هدف این درمان بهبود قدرت و هماهنگی عضلات کف لگن است که نقش مهمی در حفظ کنترل روده دارند.
افتادگی اندام لگنی: افتادگی اندام لگن زمانی اتفاق می افتد که یک یا چند اندام لگنی مانند مثانه، رحم یا رکتوم به دلیل ضعیف شدن عضلات کف لگن به داخل کانال واژن فرود می آیند یا برآمده می شوند. فیزیوتراپی کف لگن می تواند به تقویت عضلات کف لگن، بهبود حمایت از اندام های لگن و کاهش علائم مرتبط با افتادگی کمک کند.
سایر موارد کاربرد
اختلال عملکرد جنسی: فیزیوتراپی می تواند به مدیریت اختلالات جنسی، از جمله شرایطی مانند واژینیسموس (اسپاسم غیرارادی عضلات واژن)، دیسپارونی (مقاربت دردناک) و اختلال نعوظ کمک کند. با پرداختن به تنش عضلات کف لگن، تکنیک های آرام سازی و بهبود جریان خون، این درمان می تواند به بهبود عملکرد جنسی کمک کند.
مشکلات قبل و بعد از زایمان: بارداری و زایمان می تواند فشار قابل توجهی بر عضلات کف لگن وارد کند. فیزیوتراپی کف لگن می‌تواند به آماده‌سازی کف لگن برای بارداری و زایمان و همچنین رفع مشکلاتی که ممکن است در طول دوره پس از زایمان ایجاد شود، مانند ضعف عضلات کف لگن، درد پرینه، دیاستازیس رکتی (جدا شدن عضلات شکم) و کمربند لگنی کمک کند.
یبوست مزمن: یبوست مزمن اغلب شامل اختلال در هماهنگی عضلات کف لگن در طول اجابت مزاج می شود. فیزیوتراپی می تواند به تمرین مجدد عضلات برای شل شدن و هماهنگی مناسب کمک کند، حرکت روده موثرتر را تسهیل کند و علائم یبوست را کاهش دهد.
ضعف یا هیپرتونیسیته عضلات کف لگن: برخی از افراد ممکن است ضعف عضلانی کف لگن را تجربه کنند، که می تواند منجر به مشکلاتی مانند بی اختیاری ادرار یا مدفوع، یا هیپرتونیک عضلات کف لگن شود که با کشش بیش از حد عضلانی مشخص می شود. هدف فیزیوتراپی کف لگن بازیابی تون و عملکرد طبیعی ماهیچه ها از طریق تمرینات خاص و تکنیک های دستی است.
بیشتر بخوانید :