روشهای درمان یبوست شامل اعمال تغییرات سبک زندگی، تنظیم رژیم غذایی ، بیوفیدبک و فیزیوتراپی کف لگن و در صورت لزوم استفاده از داروها یا سایر مداخلات پزشکی است.
یبوست که به عنوان حرکات نادر روده یا مشکل در دفع مدفوع تعریف می شود، می تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند رژیم غذایی، کمبود فعالیت بدنی، کم آبی بدن، عوارض جانبی دارو یا شرایط پزشکی زمینه ای باشد. رسیدگی به یبوست شامل یک رویکرد چند وجهی است که هدف آن ترویج حرکات منظم روده و تسکین ناراحتی است.
روشهای درمان یبوست
اصلاحات رژیم غذایی:
مصرف فیبر را افزایش دهید: فیبر به مدفوع حجم می دهد و حرکات روده را تقویت می کند. غذاهای غنی از فیبر عبارتند از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، آجیل و دانه ها. حداقل 25 تا 30 گرم فیبر روزانه را هدف قرار دهید.
آبرسانی: نوشیدن مقدار کافی آب مدفوع را نرم می کند و دفع آن را راحت تر می کند. حدود 8 لیوان آب در روز را هدف قرار دهید.
آلو و آب آلو: آلو حاوی سوربیتول، یک ملین طبیعی و فیبر است که آن را در رفع یبوست موثر میکند. مصرف آلو یا آب آلو می تواند به تحریک حرکات روده کمک کند.
محدود کردن غذاهای یبوست آور: برخی مواد غذایی مانند لبنیات، گوشت قرمز، غذاهای فرآوری شده و غذاهای پرچرب می توانند در ایجاد یبوست نقش داشته باشند. محدود کردن مصرف آنها ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
تغییرات سبک زندگی:
ورزش منظم: فعالیت بدنی با افزایش فعالیت عضلات روده، حرکات روده را تحریک می کند. در بیشتر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه ورزش متوسط داشته باشید.
ایجاد عادات منظم در توالت: سعی کنید با استفاده از سرویس بهداشتی در زمان مشخصی هر روز، یک برنامه منظم برای حرکات روده ایجاد کنید. هنگامی که میل به دفع مدفوع به وجود می آید، فوراً پاسخ دهید.
مدیریت استرس: استرس می تواند بر عملکرد روده تأثیر بگذارد و منجر به یبوست شود. برای مدیریت سطوح استرس، در تکنیکهای تمدد اعصاب مانند تنفس عمیق، مدیتیشن یا یوگا شرکت کنید.
دیگر روشها
درمان های بدون نسخه:
مکملهای فیبر: اگر تغییرات رژیم غذایی به تنهایی کافی نباشد، مکملهای فیبر مانند پوسته پسیلیوم یا متیل سلولز میتوانند مفید باشد.
ملین های اسمزی: این داروها با کشیدن آب به روده بزرگ، نرم شدن مدفوع و راحت تر دفع آن عمل می کنند. به عنوان مثال می توان به پلی اتیلن گلیکول و هیدروکسید منیزیم اشاره کرد.
نرم کننده های مدفوع: نرم کننده های مدفوع مانند سدیم دوکوزات به مرطوب شدن مدفوع کمک می کند و دفع آن را بدون زور زدن راحت تر می کند.
ملین های محرک: ملین های محرک ماهیچه های روده را تحریک می کنند و حرکات روده را تقویت می کنند. به دلیل خطر وابستگی و عوارض جانبی باید به مقدار کم و تحت نظارت پزشکی مصرف شوند.
داروهایی برای رفع شرایط زمینه ای: اگر یبوست ناشی از یک بیماری زمینه ای مانند کم کاری تیروئید یا سندرم روده تحریک پذیر (IBS) باشد، درمان بیماری زمینه ای ممکن است علائم یبوست را کاهش دهد.
فیزیوتراپی کف لگن در درمان یبوست
فیزیوتراپی کف لگن یک گزینه درمانی موثر برای رفع یبوست است، به خصوص زمانی که مربوط به اختلال عملکرد کف لگن باشد. کف لگن گروهی از ماهیچه ها، رباط ها و بافت های همبند است که از اندام های لگن، از جمله مثانه، رحم (در زنان) و راست روده حمایت می کند. اختلال در عملکرد این ماهیچه ها می تواند منجر به مشکل در حرکات روده شود و به یبوست کمک کند. فیزیوتراپی کف لگن که به عنوان توانبخشی کف لگن یا تمرین عضلات کف لگن نیز شناخته می شود، بر ارزیابی و رسیدگی به مسائل مربوط به این عضلات برای بهبود عملکرد روده تمرکز دارد.
تمرینات کف لگن یکی از روشهای درمان یبوست است که به عنوان ورزش کگل نیز شناخته می شود، سنگ بنای فیزیوتراپی کف لگن است. این تمرینات شامل انقباض و شل کردن عضلات کف لگن برای بهبود قدرت، هماهنگی و کنترل است.
تکنیکهای بیوفیدبک ممکن است برای کمک به افراد استفاده شود تا یاد بگیرند که عضلات کف لگن خود را به درستی درگیر کرده و شل کنند. بیوفیدبک شامل استفاده از حسگرها برای ارائه بازخورد دیداری یا شنیداری در مورد فعالیت عضلانی است که به افراد کمک می کند تا انقباضات عضلانی خود را درک و کنترل کنند.
ممکن است از تحریک الکتریکی در کنار تمرینات کف لگن برای تحریک انقباضات عضلانی و بهبود تون عضلانی استفاده شود.
فیزیوتراپی کف لگن شامل آموزش عادات مناسب روده و تکنیک های تخلیه موثر روده است. این ممکن است شامل آموزش به افراد باشد که چگونه عضلات کف لگن خود را با شل شدن اسفنکتر مقعد در هنگام اجابت مزاج هماهنگ کنند.
عمل جراحی:
در موارد نادری که یبوست ناشی از ناهنجاریهای ساختاری یا اختلال عملکرد کف لگن است که به درمانهای دیگر پاسخ نمیدهد، ممکن است جراحی در نظر گرفته شود. گزینه های جراحی شامل برداشتن بخشی از کولون یا ترمیم عضلات کف لگن است.