درمان مشکلات جنسی با فیزیوتراپی تخصصی کف لگن از جمله خدماتی است که در مرکز فیزیوتراپی آیتن در شریعتی تهران ارائه می شود.
سلامت جنسی بخشی جدایی ناپذیر از رفاه کلی است و اختلالات جنسی می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارد. فیزیوتراپی یک رویکرد جامع برای درمان مشکلات مختلف جنسی ارائه می دهد که هر دو جنبه فیزیولوژیکی و روانی را مورد توجه قرار می دهد.
اختلالات جنسی را می توان به طور کلی به چهار نوع طبقه بندی کرد:
- اختلالات میل: این اختلالات شامل فقدان علاقه یا میل جنسی است.
- اختلالات برانگیختگی: این اختلالات شامل مشکلات برانگیختگی فیزیکی در طول فعالیت جنسی است.
- اختلالات ارگاسم: این اختلالات به ارگاسم تاخیری یا غایب اشاره دارد.
- اختلالات درد: این اختلالات شامل درد در حین مقاربت (دیسپارونی) یا انقباض غیرارادی عضلات لگن (واژینیسموس) است.
هم مردان و هم زنان می توانند این مسائل را تجربه کنند، اگرچه شیوع و تظاهرات آنها ممکن است بر اساس جنسیت و شرایط فردی متفاوت باشد.
نقش فیزیوتراپی در درمان مشکلات جنسی
فیزیوتراپی برای مشکلات جنسی در درجه اول شامل توانبخشی کف لگن است. ماهیچه های کف لگن نقش مهمی در عملکرد جنسی دارند و اختلال در عملکرد آنها می تواند منجر به مسائل مختلف جنسی شود. هدف فیزیوتراپی بازگرداندن عملکرد طبیعی این عضلات از طریق چندین تکنیک است.
تمرین عضلات کف لگن (PFMT)
تمرین عضلات کف لگن سنگ بنای فیزیوتراپی برای اختلالات جنسی است. این تمرینات باعث تقویت ماهیچه های حمایت کننده مثانه، روده و رحم در زنان و مثانه و روده در مردان می شود. تقویت این عضلات می تواند جریان خون را بهبود بخشد، کنترل ماهیچه ها را افزایش داده و درد را کاهش دهد.
تمرینات کگل: این تمرینات شامل انقباض و شل کردن عضلات کف لگن است. به بیماران آموزش داده می شود که عضلات صحیح را شناسایی کرده و تمرینات را به طور منظم انجام دهند. برای نتایج موثر، حفظ فرم و ثبات مناسب بسیار مهم است.
بیوفیدبک: این تکنیک از حسگرها برای ارائه بازخورد در مورد فعالیت عضلات استفاده می کند. این به بیماران کمک می کند تا بفهمند چگونه عضلات کف لگن خود را بهتر کنترل کنند. بیوفیدبک می تواند به ویژه برای کسانی مفید باشد که در تشخیص صحیح عضلات یا اطمینان از اینکه آنها به درستی ورزش می کنند مشکل دارند.
تحریک الکتریکی: این شامل استفاده از یک جریان الکتریکی کوچک برای تحریک عضلات کف لگن، افزایش قدرت و استقامت آنها است. این اغلب همراه با سایر تمرینات برای توانبخشی جامع استفاده می شود.
درمان دستی
درمان دستی شامل تکنیک های عملی برای کاهش تنش و بهبود عملکرد عضلات در ناحیه لگن است. این می تواند شامل موارد زیر باشد:
رهاسازی میوفاشیال: این تکنیک فاسیا، بافت همبند اطراف عضلات را هدف قرار می دهد. کاهش تنش در فاسیا می تواند درد را کاهش داده و عملکرد ماهیچه ها را بهبود بخشد.
درمان نقطه ماشه ای: این شامل اعمال فشار به نقاط خاصی در عضلات است که باعث درد یا اختلال در عملکرد می شوند. رها کردن این نقاط ماشه ای می تواند درد را تسکین دهد و عملکرد طبیعی ماهیچه ها را بازگرداند.
شرایط خاص و رویکردهای فیزیوتراپی
اختلال عملکرد جنسی زنان
دیسپارونی: فیزیوتراپی می تواند درد را در حین مقاربت از طریق تمرینات کف لگن، درمان دستی و تکنیک های حساسیت زدایی کاهش دهد. آموزش در مورد تکنیک های روانکاری و آرامش نیز می تواند مفید باشد.
واژینیسموس: این عارضه شامل انقباض غیرارادی عضلات کف لگن است که دخول را دردناک یا غیرممکن می کند. فیزیوتراپی می تواند با آموزش تکنیک های آرام سازی، استفاده از گشادکننده ها برای حساسیت زدایی تدریجی عضلات واژن و استفاده از بیوفیدبک برای بهبود کنترل عضلات کمک کند.
افتادگی اندام لگن: افتادگی می تواند بر عملکرد جنسی به دلیل ناراحتی و خجالت تأثیر بگذارد. PFMT می تواند با تقویت عضلات کف لگن به مدیریت موارد خفیف تا متوسط کمک کند و در نتیجه حمایت بهتری از اندام های لگنی فراهم کند.
اختلال عملکرد جنسی پس از زایمان: زایمان می تواند عضلات کف لگن را ضعیف کند و منجر به مشکلاتی مانند بی اختیاری و درد در حین مقاربت شود. فیزیوتراپی می تواند به بازیابی قدرت و عملکرد عضلانی و بهبود سلامت جنسی کمک کند.
اختلال عملکرد جنسی مردان
اختلال نعوظ (ED): فیزیوتراپی می تواند با بهبود قدرت عضلات کف لگن و جریان خون به آلت تناسلی به مدیریت اختلال نعوظ ED کمک کند. نشان داده شده است که PFMT یک درمان کمکی موثر برای ED است.
انزال زودرس: تقویت عضلات کف لگن می تواند به کنترل بهتر انزال کمک کند. بیوفیدبک و تحریک الکتریکی نیز می تواند به بهبود عملکرد عضلات کمک کند.
سندرم درد مزمن لگن: این وضعیت شامل درد مداوم در ناحیه لگن است که می تواند بر عملکرد جنسی تأثیر بگذارد. فیزیوتراپی می تواند به مدیریت درد از طریق درمان دستی، PFMT و تکنیک های آرام سازی کمک کند.
نتایج و فواید درمان مشکلات جنسی با فیزیوتراپی
مزایای فیزیوتراپی برای اختلال عملکرد جنسی به خوبی مستند شده است. بیماران می توانند انتظار بهبود در موارد زیر را داشته باشند:
قدرت و کنترل عضلانی: تقویت عضلات کف لگن منجر به کنترل و عملکرد بهتر و کاهش علائم اختلال عملکرد جنسی می شود.
کاهش درد: درمان دستی و تمرین عضلانی می تواند دردهای مرتبط با شرایطی مانند دیسپارونی و سندرم درد مزمن لگن را کاهش دهد.
افزایش لذت جنسی: بهبود تون عضلات و جریان خون می تواند برانگیختگی جنسی و ارگاسم را افزایش دهد.
بهبود کیفیت زندگی: پرداختن به اختلال عملکرد جنسی می تواند به رفاه کلی بهتر، کاهش اضطراب و افسردگی و بهبود عزت نفس منجر شود.
