توانبخشی آسیب نخاعی با فیزیوتراپی در کلینیک فیزیوتراپی آیتن در شریعتی تهران – فیزیوتراپی در منطقه ۳ تهران – ارائه می شود.
آسیب نخاعی (SCI) یک اتفاق ویرانگر است که می تواند منجر به ناتوانی طولانی مدت شود. طناب نخاعی دسته ای از اعصاب است که از قاعده مغز به سمت پشت امتداد دارد و نقش مهمی در انتقال پیام ها بین مغز و سایر قسمت های بدن دارد. هنگامی که نخاع آسیب می بیند، چه از طریق تروما یا بیماری، این پیام ها مختل شده و منجر به طیف وسیعی از علائم مانند فلج، از دست دادن حس و اختلال در حرکت می شود.
فیزیوتراپی یکی از اجزای مهم فرآیند توانبخشی برای افراد مبتلا به آسیب نخاعی است. فیزیوتراپیست ها برای بهبود قدرت، انعطاف پذیری و دامنه حرکتی بیماران با هدف کمک به بازیابی هرچه بیشتر عملکردشان با بیماران کار می کنند.
اهداف توانبخشی آسیب نخاعی با فیزیوتراپی
اهداف اصلی فیزیوتراپی در توانبخشی آسیب نخاعی بهبود قدرت، انعطاف پذیری و تحرک بیمار و همچنین پیشگیری از عوارض ثانویه مانند آتروفی و انقباض عضلانی است. فیزیوتراپیست ها با بیماران کار می کنند تا برنامه های درمانی فردی ایجاد کنند که بر این اهداف تمرکز دارد و شدت آسیب، آسیب های خاص بیمار و سلامت کلی و تحرک آنها را در نظر می گیرد.
در مرحله حاد توانبخشی آسیب نخاعی ، فیزیوتراپی بر حفظ دامنه حرکتی بیمار، جلوگیری از آتروفی عضلانی و بهبود گردش خون برای جلوگیری از لخته شدن خون و زخم های فشاری تمرکز دارد. همانطور که بیمار در فرآیند توانبخشی پیشرفت می کند، تمرکز بر روی بهبود قدرت، تعادل و هماهنگی و همچنین یادگیری استفاده از وسایل کمکی مانند ویلچر و بریس تغییر می کند. در مراحل بعدی توانبخشی، فیزیوتراپی با هدف کمک به بیماران در دستیابی به حداکثر استقلال در فعالیت های روزانه خود، مانند لباس پوشیدن، حمام کردن و جابجایی انجام می شود.
مداخلات خاص مورد استفاده در توانبخشی آسیب نخاعی
فیزیوتراپیست ها از تکنیک ها و مداخلات مختلفی برای کمک به بیماران مبتلا به SCI برای بازیابی عملکرد و تحرک استفاده می کنند. برخی از رایج ترین مداخلات مورد استفاده در توانبخشی SCI عبارتند از:
تمرینات دامنه حرکتی: این تمرینات برای بهبود انعطاف پذیری و جلوگیری از سفتی مفاصل طراحی شده اند. بیماران مبتلا به SCI اغلب دچار سفتی در عضلات و مفاصل خود می شوند که می تواند منجر به کاهش دامنه حرکتی و اختلال در عملکرد شود. فیزیوتراپیست ها با بیماران برای انجام تمرینات غیرفعال و فعال دامنه حرکتی و همچنین تکنیک های کششی و تحرکی برای بهبود انعطاف پذیری و جلوگیری از انقباض کار می کنند.
تمرینات تقویتی: تمرینات قدرتی یکی از اجزای مهم توانبخشی آسیب نخاعی با فیزیوتراپی است، زیرا به بیماران کمک می کند تا توده عضلانی و قدرت را بازیابند. فیزیوتراپیست ها از ترکیبی از تمرینات مقاومتی، تمرینات تحمل وزن و حرکات عملکردی برای بهبود قدرت در بالا و پایین تنه و همچنین عضلات مرکزی استفاده می کنند. تمرینات تقویتی می تواند به بیماران در بهبود توانایی خود در انجام فعالیت های روزانه مانند راه رفتن، ایستادن و انتقال کمک کند.
تمرین تعادل: حفظ تعادل یک چالش کلیدی برای افراد مبتلا به SCI است، زیرا آسیب می تواند سیگنال های بین مغز و عضلات کنترل کننده تعادل را مختل کند. فیزیوتراپیست ها از تکنیک های مختلفی مانند تمرینات ایستاده، تمرینات ثبات مرکزی و تمرینات حس عمقی برای کمک به بیماران برای بهبود تعادل و جلوگیری از زمین خوردن استفاده می کنند. تمرین تعادل همچنین می تواند به بیماران کمک کند تا به توانایی خود در حرکت ایمن و مستقل اعتماد کنند.
آموزش راه رفتن: برای بیماران مبتلا به SCI ناقص که قادر به راه رفتن هستند، آموزش راه رفتن جزء مهم توانبخشی است. فیزیوتراپیست ها با استفاده از ترکیبی از آموزش تردمیل، راه رفتن روی زمین و وسایل کمکی مانند بریس و واکر، با بیماران همکاری می کنند تا توانایی آنها را در راه رفتن ایمن و کارآمد بهبود بخشند. آموزش راه رفتن می تواند به بیماران کمک کند تا استقلال خود را در حرکت خود به دست آورند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
آموزش عملکردی: فیزیوتراپیستها علاوه بر تمرینها و تکنیکهای خاص، از آموزش عملکردی برای کمک به بیماران کمک میکنند تا مهارتهای جدید خود را در موقعیتهای واقعی به کار ببرند. آموزش عملکردی ممکن است شامل تمرین فعالیت هایی مانند جابجایی، لباس پوشیدن و کارهای خانگی و همچنین کار بر روی مهارت هایی مانند حرکت با ویلچر و ورزش های تطبیقی باشد. فیزیوتراپیست ها با تمرکز بر آموزش عملکردی، به بیماران کمک می کنند تا مهارت های مورد نیاز خود را برای زندگی مستقل و مشارکت کامل در جوامع خود توسعه دهند.
تاثیر کلی بر کیفیت زندگی
تاثیر فیزیوتراپی بر کیفیت زندگی افراد مبتلا به SCI قابل توجه است. فیزیوتراپی با بهبود قدرت، انعطافپذیری و تحرک به بیماران کمک میکند تا استقلال خود را در فعالیتهای روزانه خود به دست آورند و بهزیستی کلی خود را بهبود بخشند. فیزیوتراپی علاوه بر فواید جسمی می تواند تاثیر مثبتی بر سلامت روان نیز خواهد داشت.
توانبخشی آسیب نخاعی با فیزیوتراپی همچنین می تواند به جلوگیری از عوارض ثانویه مانند زخم فشاری، آتروفی عضلانی و انقباضات کمک کند، که می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد مبتلا به SCI تأثیر بگذارد. فیزیوتراپی با تقویت گردش خون، دامنه حرکتی و قدرت عضلانی می تواند به بیماران کمک کند تا از این عوارض اجتناب کنند و سلامت و عملکرد کلی خود را حفظ کنند.
علاوه بر این، فیزیوتراپی می تواند به افراد مبتلا به SCI کمک کند تا در جوامع خود ادغام شوند و در فعالیت های اجتماعی و تفریحی شرکت کنند. فیزیوتراپی با بهبود تحرک و استقلال، بیماران را قادر می سازد تا در فعالیت هایی مانند ورزش، مسافرت و کار شرکت کنند، افق دید خود را گسترش داده و کیفیت زندگی خود را افزایش می دهد.
در نتیجه، فیزیوتراپی نقش حیاتی در توانبخشی افراد مبتلا به ضایعه نخاعی دارد. فیزیوتراپیست ها با تمرکز بر بهبود قدرت، انعطاف پذیری و تحرک، به بیماران کمک می کنند تا عملکرد و استقلال خود را بازیابند، از عوارض ثانویه جلوگیری کنند و کیفیت کلی زندگی خود را بهبود بخشند. فیزیوتراپی از طریق ترکیبی از مداخلات خاص مانند تمرینات دامنه حرکتی، تمرینات تقویتی، تمرین تعادل، تمرین راه رفتن و تمرینات عملکردی، بیماران را قادر میسازد تا به پتانسیل کامل خود دست یابند و زندگی را به بهترین شکل انجام دهند.
